วันที่ 16 พฤศจิกายน 2552 สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี เสด็จพระราชดำเนินทรงเปิดและเข้าร่วมประชุมวิชาการนานาชาติด้านพันธุกรรมข้าว ครั้งที่ 6 (The 6^th international Rice Genetics Symposium) จัดขึ้นที่โรงแรมมะนิลา และในตอนค่ำ ประธานาธิบดีแห่งสาธารณรัฐฟิลิปปินส์ถวายเลี้ยง ณ ทำเนียบมาลากันยัง

วันที่ 17 พฤศจิกายน 2552 คณะวนศาสตร์และทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยฟิลิปปินส์ถวายปริญญาดุษฎีบัณฑิตกิตติมศักดิ์ สาขากฎหมาย ณ มหาวิทยาลัยฟิลิปปนส์ วิทยาเขตเมืองลอส บาโยส จากนั้นเสด็จไปยังสถาบันวิจัยข้าวนานาชาติ ทรงเปิดนิทรรศการฉลองการสถาปนาสถาบันวิจัยข้าวนานาชาติครบรอบ 50 ปี ทอดพระเนตรห้องทดลองกระบวนการผลิตเมล็ดพันธุ์ห้องทดลองประเมินคุณภาพ ห้องวิจัยแร่ธาตุ เสด็จฯโรงเพาะปลูกพันธุ์ข้าวของสถาบัน ทอดพระเนตรแปลงทดลองเพาะพันธุ์ข้าวในเรือนกระจก

สถาบันวิจัยข้าวนานาชาติ (International Rice Research Institute : IRRI) เป็นองค์กรอิสระไม่หวังผลกำไร ก่อตั้งเมื่อปี 2503 มีภาระกิจในการค้นคว้าวิจัยและค้นคว้าเกี่ยวกับพันธุกรรมข้าว มีวัตถุประสงค์หลักเพื่อค้นหาแนวทางในการปรับปรุงความเป็นอยู่ของชาวนาและผู้บริโภคข้าวที่ยากจน

ต่อมา เสด็จพระราชดำเนินสถาบันวิจัยข้าวฟิลิปปินส์ ลอส บาโยส ซึ่งมีฐานะเป็นรัฐวิสาหกิจภายใต้การกำกับของกระทรวงเกษตรฟิลิปปินส์ มีเป้าหมายสำคัญในการพัฒนาให้ฟิลิปปินส์มีขีดความสามารถในการพึ่งพาตนเองในเรื่องข้าวได้ ทอดพระเนตรห้องทดลองคุณภาพเมล็ดพันธุ์ การปลูกข้าทดลองในสภาพแวดล้อมต่างๆ ทอดพระเนตรการเก็บเมล็ดพันธุ์ข้าวและกระบวนการคัดเมล็ดพันธุ์ข้าว

เสด็จพระราชดำเนินทรงเยี่ยมศูนย์ศึกษากระบือ ฟิลิปปินส์ ก่อตั้งเมื่อปี พ.ศ.2536 มีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นสถาบันวิจัยและพัฒนาด้านกระบือน้ำ (water buffalo) มีภารกิจในการอนุรักษ์และส่งเสริมกระบือนม เนื้อ และแรงงานในการทำการเกษตร มีเป้าหมายสำคัญได้แก่ การเพิ่มจำนวนกระบือและผลผลิตจากกระบือ เพื่อความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นของชาวนา

จากนั้นเสด็จพระราชดำเนินศูนย์อาเซียนว่าด้วยความหลายหลากทางชีวภาพ (ASEAN center for Biodiversity) เป็นศูนย์ที่ส่งเสริมการอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพ เพื่อช่วยประเทศสมาชิกอาเซียนในการสร้างกรอบการดำเนินงาน วิธีการดำเนินงานและการบริหารจัดการเชิงสถาบันและด้านเทคนิคผ่านความร่วมมือระดับภูมิภาคเกี่ยวกับการอนุรักษ์ความหลากหลายทางชีวภาพ

ในวันที่ 18 พฤศจิกายน 2552 ทรงพระกรุณาโปรดเกล้าฯให้ คณบดีคณะเวชศาสตร์เขตร้อนนำอดีตนักศึกษาคณะเวชศาสตร์เขตร้อนชาวฟิลิปปินส์ ก่อนเสด็จนิวัตประเทศไทย

เรื่องและภาพ : ดร.สุเมธ ตันติเวชกุล